วัดมหาวนาราม พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่)

อำเภอเมืองฯ   จังหวัดอุบลราชธานี

วัดมหาวนาราม พระอารามหลวง (วัดป่าใหญ่) พระอารามหลวงแห่งแรก ใน อุบลราชธานี

      วัดมหาวนาราม เดิมชื่อว่า วัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสดี นิยมเรียกว่า วัดป่าใหญ่ เป็นวัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดอุบลราชธานี ตั้งอยู่บน ถ.หลวง ต.ในเมือง อ.เมืองอุบลราชธานี จ.อุบลราชธานี

 

      พระปทุมวรราชสุริยวงศ์ (ท้าวคำผง) เจ้าเมืองอุบลราชธานีคนแรก เป็นบุตรคนโตของเจ้าพระวอ ได้ก่อสร้างวัดที่ริมฝั่งแม่น้ำมูล ตั้งชื่อว่า วัดหลวง ได้นิมนต์ พระธรรมโชติวงศา (พระมหาราชครู ศรีสัทธรรมวงศา) ซึ่งเป็นพระมหาเถระและพระภิกษุ สามเณรมาอยู่จำพรรษาเพื่อสนองศรัทธาของประชาชน เมื่อพระมหาเถระได้เข้ามาอยู่จำพรรษาแล้ว ท่านเห็นว่าวัดนี้เป็นวัดบ้าน หรือฝ่ายคามวาสี ไม่เหมาะแก่การปฏิบัติสมณธรรมวิปัสสนากรรมฐาน จึงได้หา สถานที่ใหม่ คือ ป่าดงอู่ผึ้ง ห่างจากวัดหลวงไปทางทิศเหนือ ๑๐๐ เส้น มีหนองน้ำ ชื่อว่าหนองสะพัง เป็นสถานที่อันสงบวิเวก เหมาะแก่การปฏิบัติธรรม จึงได้ก่อตั้งขึ้นเป็นสำนักสงฆ์ (พ.ศ. ๒๓๒๒) ชื่อว่า วัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสดี เพื่อให้คู่กับวัดหลวง ซึ่งก่อตั้งขึ้นก่อนแล้วนั้น แต่ก็ยังไม่ทันได้ตั้งเป็นวัดให้เรียบร้อยสมบูรณ์ พระปทุมวรราชสุริยวงศ์(ท้าวคำผง) ก็ได้ถึงแก่อนิจกรรมเสียก่อน เมื่อ พ.ศ.๒๓๓๘

 

      ต่อมา พ.ศ.๒๓๔๘ เจ้าเมืองคนที่ ๒ คือ พระพรหม วรราชสุริยวงศ์ (ท้าวทิดพรหม) ซึ่งเป็นน้องชายของท้าวคำผงได้มาก่อสร้างวิหารอารามในวัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสดีต่อจนสำเร็จใน พ.ศ.๒๓๕๐ และได้ยกฐานะเป็นวัดชื่อว่าวัดป่าหลวงมณีโชติศรีสวัสสดี แต่ชาวบ้านเรียกว่าวัดหนองตะพัง หรือ หนองสระพัง ตามชื่อหนองน้ำที่อยู่ใกล้เคียง (มีหลักฐานการสร้างวัดอยู่ที่ศิลาจารึก ซึ่งตั้งอยู่ข้างหลัง (ด้านซ้าย) ของ พระเจ้าใหญ่อินทร์แปลง ระบุปีที่สร้างวัดนี้ตรงกับ พ.ศ.๒๓๕๐)

       โดยมีพระมหาราชครูศรีสัทธรรมวงศา เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกและเป็นผู้นำพาพุทธศาสนิกชนสร้างพระพุทธรูปพระอินแปง หรือ พระเจ้าใหญ่อินทร์แปลง

 

        พ.ศ.๒๔๘๔ เจ้าประคุณสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (อ้วน ติสุโส) ซึ่งเป็นพระมหาเถระชั้นผู้ใหญ่ชาวอุบลราชธานี ได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็น วัดมหาวัน หรือ วัดป่าใหญ่ และใน พ.ศ.๒๔๘๘ เจ้าประคุณสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ได้เปลี่ยนชื่อใหม่อีกครั้งหนึ่งเป็น วัดมหาวนาราม ซึ่งเป็นชื่อทางราชการมาตราบเท่าทุกวันนี้ แต่ชาวอุบลราชธานีก็ยังคงนิยม เรียกว่า “วัดป่าใหญ่” เหมือนเดิม

        วัดมหาวนาราม สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ ๑๔ มีนาคม ๒๕๑๔ เขตวิสุงคามสีมา กว้าง ๔๐ เมตร ยาว ๘o เมตร ต่อมาได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ ยกฐานะจากวัดราษฎร์ขึ้นเป็นพระอารามหลวง ชั้นตรี ชนิดสามัญ เมื่อวันที่ ๓๑ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๒๑ นับเป็น พระอารามหลวง คณะสงฆ์มหานิกายแห่งแรกของ จังหวัดอุบลราชธานี

ขอขอบคุณข้อมูลจาก  สำนักประชาสัมพันธ์เขต 2  อุบลราชธานี

ภาพโดย   ปรสม  บุญป้อง